ابزار آشپزی
ابزار آشپزی
در این متن شما را با ابزار آشپزی معمول و کاربردی موجود در تمامی آشپزخانه ها آشنا میکنیم :
قابلمه :
قابلمه گونهای ظرف در دار برای طبخ غذا است.
قابلمه های فلزی بسیار متداول هستند. قابلمه های مسی انتقال حرارت را بخوبی انجام می دهند و برای پخت مربا و سس بهترین گزینه هستند. قابلمه های چدنی، پخش حرارت بهتری نسبت به دیگر قابلمه های فلزی دارند. چرا که گرما را به خوبی در خود نگه میدارند. این قابلمه ها برای پختهای طولانی مناسبند. قابلمه های آلومینیومی ساده که به روهی معروفند، به سرعت تحت تاثیر بازها قرار گرفته و حتی دربرابر نمک خوردن نیز مقاوم نیستند. گاهی از روکشهایی مانند تفلون یا سرامیک برای قابلمه های آلومینیومی، چدنی یا فولاد زنگ نزن استفاده میشود. در این قابلمه ها باید از کفگیر چوبی و پلاستیکیو سیلیکونی استفاده نمود. قابلمه های آهنی و چدنی گاهی با لعاب نیز پوشش داده میشوند که باید از استفاده از این قابلمه ها اجتناب نمود. قابلمه هایاستیل برای جوشاندن آب مناسب هستند.
با پیشرفت صنعت شیشه، قابلمه های شیشهای نشکن و پیرکس نیز به عنوان انتخابی جدید در آشپزخانه مورد استفاده قرار میگیرند.
ماهیتابه :
ماهیتابه یا تابه یکی از وسایل آشپزخانه است که برای گرم کردن یا سرخ کردن گوشت، ماهی، کوکو و غیره به کار میرود.به ماهیتابه ماهیتاوه یا ماهیتوه نیز گفته میشد.
زودپز :
پختن مواد غذایی ممکن است در یک ظرف در بسته و تحت فشار به نام زودپَز انجام شود. این روش، سرعت پخت را افزایش میدهد و ویتامینهای غذا نیز بهتر در آن باقی میمانند.
بدنه دیگ زودپز را از جنس فولاد ضدزنگ یا آلیاژی از آلومینیوم میسازند. روی درپوش این وسیله هم یک دریچه اطمینان وجود دارد. وقتی فشار بخار آب به حدی میرسد که ظرف نمیتواند آن را تحمل کند، این دریچه باز میشود تا بخار آب از آن خارج شود. در محل اتصال درپوش به بدنه، حلقهای لاستیکی وجود دارد که از خارج شدن بخار آب جلوگیری میکند.
پلوپز :
پلوپز دستگاهی برقی است که در آن پلو به وسیله ی الکتریسیته ای که به المنتهای آن میرسد، دستگاه را گرم کرده و برنج، آب و روغن موجود در پیمانه(ظرف) را میپزاند؛ این المنتها در زیر ِ پلوپز جای دارند.
اجاق گاز :
اجاق گاز وسیلهای برای آشپزی است که از گاز قابل اشتعالی مانند گاز طبیعی، پروپان یا بوتان به عنوان سوخت استفاده میکند. با آنکه استفاده از اجاق گاز قدمت زیادی ندارد، ولی امروزه اجاق گاز یکی از ضروریترین وسایل منازل ایرانی است و زندگی بدون آن، بخصوص در شهرهای بزرگ با دشواری همراه است. اجاق گاز همچنین یکی از رئوس اصلی مثلث کار در آشپزخانه را تشکیل میدهد.
دستگاه مایکروویو :
دستگاه مایکروویو یا تندپز، فر موجپز،یا اجاق مایکروویو، گونهای اجاق است که از طریق تابش الکترومغناطیسی ریزموج، با به جنبش درآوردن آب و دیگرمولکولهای قطبیده در غذا گرما ایجاد میکند و سبب میشود که غذا در مدت کوتاهی بپزد
مایکروفر برای یخ زدایی مواد غذایی منجمد مثل گوشت، مرغ یا سبزیجات مطلوب است که در عرض چند دقیقه انجام میشود. مزیت دیگر پخت با مایکروفر حفظ عطر طبیعی غذاست که باعث میشود نمک یا شکر بیش از مقدار لازم به غذا افزوده نشود. مایکروفر غذا را با رطوبت خودش میپزد بنابراین لازم نیست چربی اضافی یعنی کره یا روغن به آن افزوده شود.
مایکروفر غذا را در زمان کوتاه بدون افزودن آب یا چربی میپزد از طرفی همه انرژی در مایکروفر صرف پخت و پز میشود و برای گرم کردن ظرف یا طبقات فر هدر نمیرود بنابراین مایکروفر وسیلهای سازگار با مصرف بهینه انرژی است.
چرخ گوشت :
چرخ گوشت ابزاری برای تبدیل کردن قطعات بزرگ گوشت به قطعات ریز تر میباشد . این ماشین در نوع دستی و برقی یافت میگردد که امروزه نوع دستی آن بطور کامل منسوخ شده و فقط در کشورهایی با وضعیت اقتصادی ضعیف مانند کوبا، زیمبابوه، کره شمالی و در بخشهایی از روسیه مصرف میشود.
هاون :
هاوَن یا هَوَنگ ظرفی سنگی یا فلزی (غالباً مسی) است که در آن ادویه و تخمهای گیاهان و غیره را با دستهای میکوبند و میسایند.
مخلوط کن :
دستگاه مخلوطکن برقی برای مخلوط کردن مایعات و همچنین جهت خرد یا آسیاب کردن گوشت، سیب زمینی، پیاز، مغز گردو، برنج، ادویه و اجسام سخت به کار میرود.
رنده :
رنده یکی از وسایل آشپزی است که برای رنده کردن مواد غذایی بکار میرود. مورد کاربرد آن بیشتر در رنده کردن پیاز، سیر و پنیر است. هدف از رنده کردن خوردنیها، پخش یکسان آنها در بقیه غذاست.
الک :
الک یا پرویزن ابزاریست برای جدا کردن اجسام ناخواسته به وسیله یک تور بافته شده. اگرچه، در آشپزی، مخصوصاً برای آرد، الک برای هوا گیری مواد مورد استفاده قرار میگیرد. یک صافی، نوعی الک است که برای جدا سازی جامدات از مایعات استفاده میشود.
آبکش :
آبکش وسیلهای کاسهای شکل است که به منظور آبکشی مواد خوراکی از قبیل برنج و ماکارونی در آشپزخانه به کار میرود. آبکش معمولا از جنس چوب، فلزات سبک وزن، مانند آلومینیوم یا ورقات نازک فولادی ساخته میشود، ولی انواع پلاستیکی و سیلیکونی آن نیز موجود است. ساختار این وسیله، شامل یک ظرف با سوراخهای متعدد برای عبور و جداسازی مایع از غذا است.
ست کارد آشپزخانه :
کارد پوست کنی : چاقوی چندکاره یا چاقوی برش، این چاقوی کوچک بسیار خوش دست است و با آن می توانید تمام کارهای کوچک آشپزخانه، از پوست کندن میوه ها تا شکل دادن به تکه های کوچک گوشت را انجام دهید. می توانید با این چاقو میوه آرایی کرده یا مواد غذایی کوچک را خرد کنید، مثلا برای خرد کردن سیر این چاقو از همه مناسب تر است.
کارد نان : از چاقوی دندانه دار بیشتر از همه برای خرد کردن نان و شیرینی های کوچک استفاده می شود. می توانید به آسانی با آن کیک صبحانه را برش بزنید یا پنیر را ورقه کنید. از آن می توانید برای ورقه کردن میوه ها و سبزیجات نرم هم استفاده کنید. مثلا گوجه فرنگی با این چاقو خیلی راحت برش داده می شود، به خصوص اینکه این چاقو، اندازه کوچک چاقوی دندانه دار است.
کارد همه کاره : این چاقو همان چاقوی چندکاره است. بزرگتر شدن اندازه چاقو چند ویژگی دارد؛ اول اینکه به دلیل سنگینی خرد کردن مواد سخت با آن راحتتر است و به علاوه تیغه بزرگ آن اجازه خرد کردن مواد بزرگ-تر را به شما میدهد. اگر میخواهید گوشت را قیمه کرده یا سیبزمینی و پیاز خرد کنید، می توانید این چاقو را به کار ببرید.
کارد فیله : تیغه بلند و نازک این کارد، کارایی لازم برای آماده کردن برش های بزرگ و نازک گوشت را دارد. اگر طی آشپزی روزانه نیازمند تهیه چنین تکه گوشت هایی هستید، مطمئنا این کارد تخصصی و حرفه ای برای شما ساخته شده است.
کارد سبزی خورد کنی : این چاقو تقریبا شبیه ساطور عمل می کند، با این تفاوت که تیغه آن از ساطور کلاسیک ارتفاع کمتری دارد و در نتیجه سبک تر است. البته قطر تیغه استحکام زیادی به آن می دهد. دندانه هایی که روی تیغه وجود دارند، هم خرد کردن را راحت می کنند و هم باعث می شوند مواد غذایی کمتر به تیغه ها بچسبند. با این چاقو به راحتی می توانید سبزی خرد کنید.
کارد سر آشپز :این کاردی برای تمام کارهای شما است. مراحل تولید این کارد بدین گونه است که با کوبیدن فلز داغ شده، آن را شکل می دهند. در حالی که کاردهای ارزان قیمت با برش فلز تولید می شوند. تیغه کارد حداقل ۲۰ سانتی متر طول دارد. به بهانه کوچک بودن دست و یا نداشتن تبحر لازم ، به سراغ کارد کوچک تر نروید. زیرا این کار باعث کاهش نیروی کارد شده و انجام کارها را چند برابر سخت تر می سازد. انتخاب یک کارد سرآشپز مناسب کمی مشکل است، اما نکته کلیدی این است که به یاد داشته باشید تعادل و وزن مهمترین فاکتورهای این خرید اند، باید به دنبال کاردی بود که دسته سنگین و یا تیغه سنگین نداشته باشد و تقریبا بالانس باشد. البته وزن کل آن هم چنان زیاد نباشد که سریع دست را خسته کند.
چاقو تیز کن : هرقدر جنس چاقویی که می خرید خوب باشد و تمام این تبلیغات روی آن انجام شود باز هم بعد از مدتی کند می شود، به همین دلیل در مجموعه بیشتر چاقوهای مارک خوب، یک چاقو تیزکن هم وجود دارد. البته بهتر است کمتر از چاقو تیزکن استفاده کنید و تا وقتی چاقو به خوبی کار می کند به کارگیری آن را از یاد ببرید.
قیچی آشپزخانه :
یک قیچی آشپزخانه در همه آشپزخانه ها موردنیاز است، برخلاف چیزی که خیلی ها فکر می کنند، استفاده از قیچی آشپزخانه محدود به باز کردن در پاکت شیر و دوغ نیست. قیچی می تواند در مصارفی مثل تکه کردن مرغ بریان، تکه کردن نان سنگک یا بربری و حتی خرد کردن تکه های کوچک گوشت هم کاربرد داشته باشد.
قاشق چوبی :
قاشق چوبی یا کمچه نوعی از قاشق است که از چوب ساخته میشود و کاربرد آن عموما در صرف غذا و خوراکی میباشد.
برخلاف قاشقهای فلزی این نوع قاشق حرارت بالا را انتقال نمیدهد.
ملاقه :
ملاقه نوعی قاشق بزرگ با دستهای بلند است که بخش برداشت غذایی آن کاسهای شکل و گود میباشد. ملاقه بیشتر برای جا به جایی مایعات و سرو سوپ و آش استفاده میگردد.
قاشق اندازه گیری :
قاشق اندازهگیری به قاشقهایی گفته میشود که در هنگام آشپزی برای اندازهگیری مقادیر کم موادغذایی بخصوص چاشنی غذا به کار میروند. جنس این قاشقها از پلاستیک یا فلز است.
در صورتی که سری قاشق ششتایی باشد، بزرگترین قاشق یا قاشق غذاخوری علامت اختصاری TBS آن گنجایش ۱۵ میلیلیتر را دارد.
از نظر بزرگی قاشق دوم، یا قاشق یک دوم غذاخوری گنجایش ۷ و نیم میلیلیتر را دارد.
از نظر بزرگی قاشق سوم، یا قاشق چایخوری علامت اختصاری TSP گنجایش ۵ میلیلیتر را دارد.
از نظر بزرگی قاشق چهارم، یا قاشق یک دوم چایخوری گنجایش ۲ و نیم میلیلیتر را دارد.
از نظر بزرگی قاشق پنجم، یا قاشق یک چهارم چایخوری نصف قاشق چهارم گنجایش دارد.
از نظر بزرگی قاشق ششم، یا قاشق یک هشتم چایخوری نصف قاشق پنجم گنجایش دارد.
این قاشقها برای اندازهگیری گرم نیست زیرا وزن مواد مختلف با وجود حجم یکسان با یکدیگر متفاوت است.
در ایران در بسیاری از سایتها قاشق غذاخوری (استاندارد گنجایش ۱۵ میلی لیتر) معادل و برابر و نام دیگر قاشق سوپخوری (استاندارد گنجایش ۱۰ میلی لیتر) دانسته شدهاست.
وردنه :
وَردَنه، استوانه ای است معمولاً از جنس چوب که دو سر آن باریک و وسط آن بزرگتر است که خمیر را با آن پهن میکنند. وردنههایی با اندازههای مختلف از جنس شیشه و استیل و پلاستیک نیز ساخته شدهاند.
گوشت کوب :
گوشت کوب، از وسایل آشپزی، مناسب برای له کردن مواد غذایی بویژه گوشت. در ایران برای کوبیدن مواد موجود در آبگوشت، دیزی، گوشت و نخودآب کاربرد دارد. گوشتکوب انواع چوبی و آلومینیومی دارد.
منبع : ویکیپدیا فارسی
گردآوری : گروه آشپزی
